Tarihe Tanıklık Eden Toprak Evler Zamana Direniyor

Kentte bir asır önce farklı alanlarda yapılan tarihi taş duvarlı evler, günümüzde sahiplerince kullanılmaması ve bakım ile onarımlarının yapılmaması nedeniyle artık yok olmaya yüz tuttu.

Yörede büyük ve zahmetli şekilde yapılan taş evler, zamanının mimarisini de yansıtmayı sürdürüyor. Yeni yapıların ortaya çıkmasıyla artık rağbet görmeyen ancak uzun yıllar öncesinde inşa edilmelerine rağmen hala ayakta kalan evler, tarih tutkunlarının ilgisini çekiyor. Otantik bir görüntü oluşturan, tarihi evler çoğu zaman yeni evli çiftleri tarafından foto çekim mekanları olarak kullanılıyor.

Konut ya da toplanma alanı olarak yapılan, aile nüfusu ve kullanım amacına göre farklılık gösteren yapıların, yüzyıl önceki şartları yansıttığını tarihi taş evler zaman karşı direnebiliyor.

Yapılar, bölgenin, yörenin ve ülkenin iklim özelliklerine göre şekil alır. Yöre soğuk iklime sahip olduğu için taş duvarlı evlerin daha sağlıklı olduğu biliniyor.

Hakkari’de geçmiş yıllarda taş duvarlı evler çok olmasına rağmen günümüzde maalesef yerini modern ve daha küçük evlere bırakarak, unutulmaya yüz tuttu. Kışın sıcak olmalarıyla bilinen Taş duvarlı evler, yazın ise serin olmalarıyla bilinir. Dolayısıyla iklim özelliklerine tamamen adapte edilmiş, bu şartlar altında kullanılacak en sağlıklı seçim duvarları taş, üst tarafı ise tahta ve topraktan yapılmış

“Taş duvarlı evler gün geçtikçe önemini kaybediyor"                       

Yöredeki Taş duvarlı evlerin sahiplerince terk edildiğini, bu nedenle bakımsızlık ve doğal etkilerle tahrip olduğunu anlatan kent sakini bir çok vatandaş, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Taş evler gün geçtikçe önemini kaybediyor. Artık modern yapılar, tuğla, briket, beton ve taş evler yapılmakta. Günümüzde çok daha modern yapılar hakim. Dolayısıyla bu evler yıkılmaya yüz tutmuş ve ortadan yavaş yavaş kalkmaktadır. Genelde iki katlı olurlar, alt katları hayvan barınağı olarak kullanılır. Hem kışın hayvanların sağladığı sıcaklıktan faydalanılır hem de hayvanların güvenliği sağlanırmış. Son zamanlarda taş duvarlı ev yapımından uzaklaşılmıştır.

Yörede çok nüfuslu ailelerin kullandığı ve hayır işlerinin yapıldığı evlerde "toprak damlı ve taş duvarlı evler olarak biliniyor. Geniş balkonu ve mimarisiyle dikkati çeken bu evler, iki ve dört sıralı taşlarla yapıldığı için günümüze kadar gelmiş durumda. Taş evlerin önemini yitirmesinin bir başka sebebi ise eski taş duvar ustalarının aramızdan ayrılmış olmalarıdır” ifadelerini kaydettiler. Haber: Çetin Alpsar.